sherry / port / vermouth / overige aperitieven

sherry / port / vermouth / overige aperitieven

Ook voor Sherry / Port / Vermouth of andere aperitieven kunt u bij Drankenhandel Degen terecht. Klik op 1 van de subgroepen om in ons assortiment te kijken.

Sherry:

Sherry (ook: xeres of xereswijn) is een Spaanse versterkte wijn die in onze contreien vooral als aperitief bekend is. De sherry is afkomstig uit de streek van Jerez de la Frontera in het uiterste zuiden van Andalusië. Alleen wijn uit deze streek mag zich sherry noemen. Sherry is overigens de Engels uitspraak van Jerez.
De streek waarvan de volledige naam Denominaciones de Origen Jerez-Xeres-Sherry Y Manzanilla de Sanlucar de Barrameda is, heeft een aantal kenmerken die sherry tot een unieke wijn maken. Ten eerste is er het microklimaat met veel regen in de lente en herfst en veel wind in de zomer. Ten tweede is de bodem zeer kalkrijk, wat een aparte smaak geeft aan de druif. Die bodem houdt bovendien veel vocht vast, waardoor er ook in de zomer voldoende water is voor de druiven. Ten derde is het één van de weinige regio's ter wereld waar de Palomino-druif groeit.
Er zijn verschillende typen sherry:
Amontillado: een droge en aromatische sherry met een hazelnootsmaakje. Is amberkleurig en bevat 16%-20% alcohol.
Fino: licht, fris en droog met een amandelsmaak. Heeft een lichtgele kleur met een alcoholpercentage van 15%.
Manzanilla: kruidig en droog met een beetje ziltachtige smaak. Heeft een strogele kleur en is gemaakt aan de Atlantische Oceaan rond Sanlucar de Barrameda. Bevat 15% alcohol.
Medium: beetje zoet met een notensmaak maar ook vol en aromatisch. Bijna altijd een blend van Fino en Pedro Ximenez. Heeft een amberkleur en bevat 15%-17,5% alcohol.
Dry: droge sherry
Oloroso: een droge en volle sherry met een zoetachtige smaak in het begin. Is amber of mahonie van kleur. Heeft een alcoholpercentage van 17%-22%.
Pale Cream: een blend van de Fino en een speciaal gemaakte wijn. Is lichtzoet en pittig van aroma. Bevat een lichte noten- en honingsmaak en heeft een bleekgele kleur. Met 17,5% alcohol.
Palo Cortado: een sherry die door de natuur gemaakt wordt. Is complex, indringend en verfijnd met een alcoholpercentage van 18%-20%. Is een soort combinatie van Oloroso en Amontillado
Pedro Ximenez: een volle en krachtige sherry met een zeer zoete smaak. Heeft  een licht aroma van rozijnen en is bijna stroop. Is zeer donker van kleur met 17,5% alcohol.
Cream Sherry: meestal een mengsel van Oloroso en Pedro Ximenez. Smaakt naar noten en rozijnen met een fluweelzoete smaak. Heeft een zeer bruine kleur met 15,5%-20% alcohol. Goed te combineren met nagerechten met chocola.

Port:

Port of Porto is een versterkte wijn uit Portugal met een alcoholgehalte tussen 18 en 20 procent. Het is een typische zoete rode, witte of rosé wijn, geserveerd als aperitief of als dessertwijn. Tegenwoordig wordt overal ter wereld versterkte wijn geproduceerd met sterke gelijkenis ten opzichte van port. Hierbij zijn Australië en Zuid-Afrika de bekendste concurrenten. In tegenstelling tot de Verenigde Staten mag in de Europese Unie alleen het product uit Portugal het label port dragen. Een andere naam voor port is portwijn waarvan port de verkorting is.
De Dourovallei is gelegen aan de bovenloop van de rivier de Douro in het noordoosten van Portugal. Ze is ingedeeld in verschillende wijngaarden, die Quinta's heten. Elke Quinta heeft zijn eigen naam. Enkel Quinta's zijn Quinta Senhora da Ribeira, Quinta do Bomfim, en Quinta do Vesuvio.
De meeste ports (met uitzondering van de Single Quinta Vintage Port) worden verkregen door vermenging van ports die van verschillende Quinta's afkomstig zijn.
Slechts 26.000 hectare wijngaarden in de Dourovallei mogen ports produceren. Ze zijn terrasvormig aangelegd op de flanken van de vallei. Vaak worden de wijngaarden omringd door muurtjes die in totaal een lengte van 5000 kilometer beslaan. Een reden voor de Unesco om de wijnstreek in 2001 tot werelderfgoed te bestempelen.
Sinds de 19e eeuw wordt gebruikgemaakt van de mutage-techniek. Dit is een techniek waarbij door middel van alcohol het gistingsproces voortijdig gestopt wordt waardoor niet alle suikers in alcohol omgezet worden, zodat de zoete smaak van port ontstaat, en het alcoholgehalte dan tussen 18 en 20 procent zal liggen.
Er zijn aardig wat portsoorten te onderkennen. De meest gebruikte onderverdeling is de ruby, tawny, witte en sinds kort rosé port.
Young Ruby: de Ruby port komt het meeste voor. Deze relatief jonge portsoort is twee tot drie jaar opgeslagen op het vat. Veelal zijn dit roestvrijstalen tanks of betonnen bakken. In sommige gevallen is dit op eikenhouten vaten. Ruby port wordt geblend (samengesteld) door menging van druiven van meerdere druivensoorten, jaargangen en wijngaarden. Kleur: robijnrood. Geur: rood en zwart fruit. Smaak: fruitig jong. Serveren: Iets koelen tot 12 graden Celsius. Drinken bij: zachte kazen, zoete nagerechten.
Late Bottled Vintage port (LBV): de Late Bottled Vintage port is een mengeling van ports van één enkel jaar. Ze rijpen tussen 4 en 6 jaar in eikenhouten vaten en worden dan gebotteld. De meeste zijn dan rijp om gedronken te worden. Het etiket moet altijd het oogstjaar en het jaar van botteling vermelden.
Crusted: de Crusted port bestaat uit een mengeling van ports van verschillende jaren die 3 tot 4 jaar in vaten gerijpt hebben en die ongefilterd gebotteld worden waardoor er zich een bezinksel, de zogenaamde crust, vormt. De port moet net als de vintage port gedecanteerd worden voor hij voor consumptie geschikt is. Deze portsoort wordt ook wel de poor man's vintage port genoemd.
Vintage port: een vuistregel is dat drie maal in de tien jaar de oogst zo goed bevonden wordt en na proeverijen de wijn er zo uitspringt ten opzichte van andere jaren dat het jaar door de IVDP (Istituto dos Vinhos do Douro e do Porto) tot vintage portjaar verklaard wordt. Ieder porthuis is vrij om, ook in niet benoemde vintagejaren, port aan te bieden aan de IVDP om te laten testen. Wanneer deze aan de strenge kwalificaties voldoet kan het zijn dat dit porthuis voor deze wijn ook het label vintage port mag gebruiken. Veelal gaat het hier om een zogenaamde Single Quinta Vintage Port. De Vintage ports worden maximaal drie jaar in eikenhouten vaten bewaard. Ze worden dan zodanig gebotteld dat ze verder op de fles kunnen rijpen en een depot/droesem vormen in de fles. Het is dan ook aan te bevelen om de port zo te decanteren dat het bezinksel achterblijft in de fles alvorens te serveren. Een typisch Portugees gebruik is om na het decanteren van een fles vintage port de fles weer te vullen met een beduidend minder rijke ruby port. Deze port zal op deze manier ook meer ' body' krijgen. Het etiket van de vintage port moet altijd het oogstjaar en het jaar van botteling vermelden. Het bijzondere karakter van vintage port vereist voorafgaand aan het drinken een zorgvuldige behandeling. De fles dient voor het openen minstens 24 uur rechtop te hebben gestaan om zeker te zijn dat het depot op de bodem van de fles is neergeslagen. Decanteren in een karaf dient een aantal uren voor consumptie te gebeuren waarbij een hoeveelheid van één tot twee glazen in de fles moet achterblijven om zeker te zijn dat geen depot met de wijn meekomt. De drinktemperatuur is circa 18 graden Celsius. Vanwege het relatief lage tanninegehalte van vintage port oxideert deze relatief snel. In de praktijk betekent dit dat vintage port binnen 48 uur gedronken dient te worden, waarna de kwaliteit merkbaar minder wordt. Omdat vintage port zeer lang bewaard kan worden, kan het voorkomen dat de kurk in zeer slechte kwaliteit verkeert. Om toch de port goed open te kunnen maken is er een methode ontwikkeld met behulp van een zogenaamde porttang.
Single Quinta Vintage Port: de Single Quinta Vintage Port is een vintage port die van één enkele wijngaard afkomstig is. De wijngaard moet op de fles vermeld staan. Deze Single Quinta Vintage Ports kunnen in jaren voorkomen die niet als vintage-jaren gezien worden. Wanneer een producent meent dat zijn Quinta een port van uitzonderlijke kwaliteit geleverd heeft, kan hij deze voorleggen aan het IVP (Istituto do Vinho do Porto) dat dan al dan niet het vintage label zal toekennen. Ook hier vermeldt het etiket het oogstjaar en het jaar van botteling.
Tawny port: de Tawny port is genoemd naar de taankleur, die ontstaat doordat de wijn meerdere jaren op vat rijpt, zodat hij iets kan oxideren. Dit is een mengeling (= een blend) van port(o')s van verschillende oogstjaren, maar heeft als voornaamste kenmerk dat hij meerdere jaren in vaten gerijpt heeft, wat zijn typische tawny kleur geeft.
Aged Tawny: bij de Aged Tawny staat op de fles het aantal jaren (10, 20, 30, 40 jaar) dat de port in vaten gerijpt heeft, waardoor de typische tawny-kleur ontstaat. Omdat het hier om een mengeling van ports gaat, is de leeftijd die op de fles aangegeven is, de gemiddelde leeftijd van de blend.
Colheita: deze port bestaat uit de oogst van één enkel jaar. Hij moet minstens zeven jaar in een houten vat gerijpt hebben. Hij is tawny van kleur en is onmiddelijk op dronk (=klaar om gedronken te worden). Het oogstjaar en het aantal jaren dat de port in het vat gerijpt heeft worden op de fles vermeld.
Garrafeiraport: de Garrafeiraport is eveneens een mengeling van ports van één enkel jaar. Deze Garrafeira wordt wel eens de brug tussen de tawny en de vintage genoemd. Na een korte rijpingsperiode in houten vaten worden ze overgebracht in grote glazen vaten waarin ze gedurende 20, 30 tot 40 jaar traag verder rijpen. In de loop der jaren wordt er een bezinksel gevormd dat decanteren nodig maakt voordat de port voor consumptie overgegoten worden. Hierna rijpt de port verder in de fles.
Witte port: witte port wordt in tegenstelling tot sommige wijnen alleen gemaakt van witte druiven. Ook witte port wordt een drietal jaren gerijpt op het vat. Kleur: strogeel. Geur: exotisch fruit. Smaak: fruitig. Serveren: 8 graden Celsius. Drinken bij: als aperitief, bij amandelen.
Rosé port: op 21 mei 2009 heeft de Portugese ministerraad een wet aangenomen die rosé port ook erkent als officiële portsoort. Sinds 2008 kwam Croft met een Pink port op de markt, inmiddels opgevolgd door andere portshippers.

De naam port is afgeleid van de stad Porto. Port wordt sinds het begin van de 17e eeuw in Portugal gemaakt. De bereiding is ontstaan doordat Engeland in onvrede leefde met Frankrijk, dat toen al een groot wijnproducerend land was. Hierdoor ging men in andere streken op zoek naar wijn. Omdat de wijnen uit Portugal en Spanje de bootreis naar het eiland niet altijd even goed overleefden, werd er gezocht naar oplossingen hiervoor. Bij de port werd er aan het einde van de bereiding wat brandewijn toegevoegd. Pas aan het einde van de 18e eeuw ging men ertoe over de gisting te stoppen door toevoeging van wijnalcohol. Door deze ingreep behoudt port veel restsuiker en is daarom zoet.
Port wordt ook in vele sausen en gerechten verwerkt, zoals meloen met port, tournedos met port, stoofpeertjes in port, stilton met port enzovoort.

Vermouth:

Vermout (Italiaans: vermuth) is een versterkte wijn op smaak gebracht met aromatische planten en kruiden. De drank ontstond in Frankrijk in de 18e eeuw en was geïnspireerd op een Duitse versterkte wijn met alsem, dat in het Frans vermouth heet. Alsem is een kruid dat gebruikt wordt bij de distillatie van absint. Andere kruiden -minimaal 50 soorten- die kunnen worden toegevoegd zijn tijm, kinine en vanille. In sommige gevallen kan men ook suikers of zuren toevoegen. De verschillende kruiden werden oorspronkelijk gebruikt om de flauwe smaak van goedkope, doorgaans jongere wijnen te verbeteren.
Vermout wordt veel als aperitief en digestief genuttigd. Het alcoholpercentage van Vermout ligt doorgaans rond de 15%. In verband met de concurrentie wordt door de fabrikanten niet openbaar gemaakt, welke kruiden gebruikt worden bij de bereiding.
Er zijn verschillende soorten vermout gerangschikt van zoet naar droog:
Witte: fruitig, licht en verfrissend; kan gemengd worden met bruiswater, limonade of vruchtensap (Italiaans: bianco)
Rode: vaak als aperitief gedronken, bitterzoete kruidensmaak (Italiaans: rosso)
Droge: als basis voor cocktails (bv. Martini), wit, tintelend.
De meeste vermouts worden in Italië gemaakt. De grootste producenten bevinden zich in Turijn. Eén ervan, Martini & Rossi, is zo bekend geworden, dat voor veel mensen het woord martini zelfs synoniem is aan vermout, maar bijvoorbeeld Noily Prat in Marseillan maakt een wereldberoemde Franse vermout, en ook in Bulgarije wordt vermout geproduceerd.

Aperitief:

Een aperitief is een (meestal alcoholische) drank die men nuttigt voor het eten. Dit kan bijvoorbeeld een sherry of een martini zijn. Deze traditie is waarschijnlijk ontstaan om de spijsvertering en de speekselaanmaak op voorhand te stimuleren; wetenschappelijke studies schijnen dit te ondersteunen. Het woord komt van het Latijnse werkwoord aperire dat openen betekent.
Een aperitief werkt meestal eetlust opwekkend, met name de versterkte wijn met een hoog alcoholpercentage en weinig suiker. Een aperitief kan vergezeld zijn van een aperitiefhapje.